اختلال روانی قرن - آوای وحش

اختلال روانی قرن

گفتگو با آقای دکتر سعید صدر

همه ما اضطراب را تجربه کرده ایم. بعضی رویدادهای زندگی به ما این باور را می دهند که در شرایط خطرناکی هستیم و در این شرایط، اضطراب، واکنشی طبیعی است اما گاهی هم بدون هیچ دلیلی دچار استرس می شویم و به اصطلاح دل مان شور می زند و انگارآرام و قرار نداریم. با دکتر سعید صدر، روان پزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره همین موضوع گفتگو کرده ایم.

آقای دکتر! اضطراب چه تعریفی دارد؟

اضطراب اختلالی فراگیر، ناخوشایند و مبهم است که موجب می شود فرد نسبت به آینده احساس خطر کند و این حس را داشته باشد که نیرویی درونی و ناخودآگاه به او مدام هشدار می دهد. از اضطراب به نام اختلال روانی قرن یاد می شود.

و چه نتایجی به همراه دارد؟

فرد به اقداماتی دست می زند که بتواند آن اضطراب را رفع کند. اگر این اقدام خودآگاه باشد، فرد از مکانیسم های مقابله ای استفاده می کند و اگر ناخودآگاه باشد، فرد از مکانیسم های دفاعی کمک می گیرد.

مکانیسم های دفاعی هم جنبه خودآگاه دارند؟

خیر. مکانیسم های دفاعی، ناخودآگاه اند و از شایع ترین آنها می توان به انکار و واپس زنی اشاره کرد؛ مثلا اگر اتفاق بدی برای فردی رخ دهد (مثلا مرگ یکی از عزیزان)، اولین واکنش فرد، انکار واقعیت است: نه، امکان ندارد! و این نه موجب در امان ماندن از یک عارضه قبلی می شود و فرد پس از مدتی واقعیت را می پذیرد.

معمولا در چه شرایطی مضطرب می شویم؟

استرس و اضطراب کلماتی هستند که در زندگی روزمره، برای توصیف حالات و احساسات مختلفی استفاده می شوند: هنگام سخنرانی در برابر جمع، امتحان، مسائل مادی، تاخیر در یک قرار و... اما غالبا اضطراب هنگامی بروز می کند که شرایط استرس زا در زندگی وجود داشته باشد. تحقیقات نشان می دهد که اضطراب در خانم ها، طبقات کم در آمد و میانسالان و سالخوردگان بیشتر است.

چه علایمی دارد؟

مجموعه ای از علایم بدنی، فکری و احساسی: تپش قلب، تنگی نفس، از دست دادن اشتها، تهوع، بی خوابی، تکرار ادرار، چهره برافروخته ، تعرق، اختلال گفتار، بی قراری، سردرگمی، اختلال حافظه، حواس پرتی، از دست دادن کنترل، کم رویی، گوش به زنگی، عصبی شدن، بی طاقت شدن، نگرانی و دلواپسی.

به طور میانگین چند درصد افراد جامعه دچار انواع اختلالات اضطرابی هستند؟

اختلالات اضطرابی از شایع ترین طبقات اختلالات روانی است و به طور میانه 5 تا 8 درصد افراد دچار نوعی از اختلالات اضطرابی هستند. در عین حال، زنان با شیوع 30/5 درصد در مقایسه با مردان بیشتر ممکن است دچار یک اختلال اضطرابی شوند.

چرا در زنان شایع تر است؟

زنان به دلیل نقش تعیین کننده ای که به نام مادر و همسر ایفا می کنند، بیش از مردان دچار اضطراب می شوند. البته فعالیت خارج از منزل در زنان شاغل، اضطراب مضاعفی در پی دارد و از دیدگاه فیزیولوژیکی هم، وجود هورمون های استروژن و پروژسترون در ایجاد اضطراب زنان موثر است. در عین حال، این موضوع تا جایی پپش می رود که خانم ها بدون دلیل تعیینی همواره اضطراب دارند و این اضطراب به درمان نیاز دارد و به تأخیر انداختن درمان،عوارضی در بردارد.

چه عوارضی؟

اضطراب اگر درمان نشود، مزمن می شود و موجب اختلال در عملکرد فرد و کاهش عملکرد روزانه او می شود. اگر فردمضطرب، دانش آموز است، اضطراب موجب افت تحصیلی او می شود؛ اگر کارمند است، موجب کاهش کارایی وی می شود و اگر خانه دار است، تمرکزش را در انجام کارها از دست می دهد و به تدریج دچار افسردگی می شود و بر مسائل و اختلالات روانی او افزوده می شود.

اضطراب قابل درمان است؟

بله، به دو صورت: درمان دارویی و روان درمانی که به صورت هم زمان انجام می شود.

خانواده و اطرافیان فرد مضطرب چه نقشی در رفع اضطراب وی دارند؟

مهم ترین آدم، خود فرد است که باید به خودش کمک کند. شخصی که دچار اضطراب است، می تواند با مراجعه به یک روان شناس و مطرح کردن مشکل خود، سعی در رفع کردن مشکل خود نماید. البته واضح است که تغذیه مناسب، فراهم کردن یک محیط آرام و ورزش می تواند سبب کاهش اضطراب شود. از طرفی فرد مضطرب باید تحت حمایت خانواده و جامعه قرار گیرد و شرایط محیطی را اصلاح کند.

در مواقع اضطراب بهتر است چه عکس العملی نشان بدهیم؟

باید از قدرت خلاق فکر ناهوشیار خود برای تغییر دادن خویش استفاده کنید و با استفاده از تصویرسازی، تصویرفکری خود را تغییر دهید تا به جای ترس، احساس اطمینان و قوت قلب بر شما حاکم شود. در عین حال، از تفکر مثبت و واقع بینانه برای دیدن خود، موقعیت دوروبر خود کمک بگیرید؛ یعنی آنچه را که دوست دارید وجود داشته باشد، در فکر خود تصویرسازی کنید و به گونه ای رفتار کنید که گویا شخصیتی که می خواهید، هستید. اگر هم اضطراب تان بی مورد است، خود را به کار دیگری سرگرم کنید تا حواس تان پرت شود و کمتر فرصت منفی فکر کردن داشته باشید. چند مرتبه ورزش کردن در طول هفته هم موجب کاهش استرس های روزمره می شود. شاید باورش برای تان سخت باشد اما تنفس صحیح هم از راهکارهای موثر در کاهش اضطراب است.

منبع:www.salamat.com

/ج

منبع: راسخون