شستشوی گوش چه زمانی انجام می گردد و آیا شستشوی گوش ضرر دارد؟ - آوای وحش

خبرنگاران | سرویس سلامت - ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که با گرفتگی گوش روبرو شوید و در شنیدن صداها دچار اختلال شد. این گرفتگی به دلیل تجمع جرم ها و یا به اصطلاح موم های داخل گوش است که بیشتر به هنگام سرماخوردگی رخ می دهد. معمولا در این مواقع به سراغ قطره شستشوی گوش می روید و یا از گوش پاک کن استفاده می کنید اما بهتر است بدانید این راهکار ها گاهی اوقات اوضاع را بدتر نموده و ممکن است به گوش شما صدمه وارد نمایند. در این مواقع بهترین کار مراجعه به پزشک است.

چرا گوش هایمان جرم می گیرند؟جرم گوش برای گوش همانند اشک چشم برای چشم بسیار پرفایده است و سلامت گوش را تضمین می نماید؛ بنابراین تخلیه آن در مواقع عادی توصیه نمی شود. گفتیم در مواقع عادی چون این ماده گاهی مضر می شود و زمانی که بیش از حد ترشح شود راه شنوایی را مسدود می نماید. در این زمان است که باید به پزشک متخصص مراجعه شود تا شستشوی گوش را برای شما انجام دهد و جرم گوش به شکل صحیح تخلیه شود.

جرم گوش در حالت عادی نه آنقدر کم است که گوش را دچار خارش کند و نه آنقدر زیاد که منجر به کاهش شنوایی شود. این ماده وظیفه نرم کردن پوست گوش و جلوگیری از خارش و خشکی پوست گوش را دارد و از ورود حشرات به داخل گوش جلوگیری می نماید. در واقع اگر به اندازه کافی داخل گوشتان جرم وجود داشته باشد، یعنی گوشتان خیلی هم سالم و نرمال است. اگر جرم گوش مرتب تمیز شود، گوش دچار خشکی و عفونت می شود.

آیا باید گوش را مرتب تمیز کنیم؟

در حالت عادی گوش احتیاج به تمیز کردن ندارد ولی اگر جرم بیش از حد باشد باید آن را تخلیه کرد؛ البته این کار به دست متخصص انجام می شود و افراد نباید خودسرانه افدام به تخلیه جرم گوش نمایند. متاسفانه بیشتر افراد عادت دارند با استفاده از گوش پاک کن که خود منبع آلودگی است و یا اشیای دیگر جرم گوش خود را تمیز نمایند؛ این کار نه تنها کمکی به آنها نمی نماید بلکه باعث بیشتر شدن جرم گوش و فرو رفتن آن در انتهای کانال می شود تا حدی که متخصص به سختی می تواند آن را تخلیه کند. درست این است که تنها زمانی گوش را تمیز کنیم که تجمع جرم در گوش به حد مشکل ساز بودن رسیده باشد.

این مسائل عبارتند از

• گوش درد، پر شدن داخل گوش به طوری که احساس کنید گوشتان کیپ شده است
• کم شدن قدرت شنوایی که روز به روز نیز افزایش پیدا کند
• سوت کشیدن داخل گوش
• خارش، بوی نامطبوع یا خروج بیش از حد ترشحات از گوش به بیرون
• سرفه کردن

چرا نباید از گوش پاک کن استفاده کنیم؟

زمانیکه سر پنبه ای و پهن گوش پاک کن را داخل گوش فرو می کنید، یا دستمال کاغذی را لوله می کنید و آن را در گوشتان پیچ و تاب می دهید، در واقع خودتان دستی دستی جرم های گوشتان را هل می دهید جلوی پرده گوش تلمبار می کنید و با این کار شستشوی گوش را سخت تر می کنید. واضح است بعد از مدتی قدرت شنوایی تان کاهش می یابد.

بهترین روش خانگی برای شستشوی گوشبرای تمیز کردن و یا شستشوی گوش ابتدا سطح خارج آن را با یک پارچه تمیز پاک کنید. هیچ چیزی داخل گوش خود فرو نکنید. بیشتر موارد گرفتگی داخل مجرای گوش با درمان خانگی قابل برطرف شدن است. روزی چند قطره روغن معدنی، روغن بچه یا گلیسیرین را داخل گوش خود بچکانید تا جرم های داخل گوش نرم شوند.

شستشوی گوش با سرنگ آب رایج ترین کاری است که برای خارج کردن جرم از گوش انجام می شود. این کار را می توانید داخل منزل هم انجام دهید و خیلی تخصص نمی خواهد. بهتر است محلولی که به داخل گوش پمپاژ می کنید حاوی آب ولرم و نمک (به مقدار کم) باشد.

نکته: اگر به بیماری دیابت دچار هستید، سیستم ایمنی بدنتان ضعیف است یا پرده گوشتان سوراخ شده است از شستشوی گوش با سرنگ آب اکیداً خودداری کنید.

روش های شسشوی گوش توسط پزشک

معمولا گوش به دو روش توسط پزشک شستشو داده می شود

روش اول

از راه مکش از طریق ساکشن که بهترین روش است و کاربرد بیشتری دارد. به این صورت که ابتدا بیمار به مدت سه تا چهار روز مرتب از قطره گلیسیرین فنیکه برای چرب کردن گوش استفاده می نماید تا جرم ها حالتی نرم پیدا نمایند و تخلیه شان راحت تر شود. سپس پزشک با دستگاه ساکشن جرم نرم شده را از گوش خارج می نماید. فشار این دستگاه استاندارد است و به گوش آسیب نمی رساند.

روش دوم

در روش دیگر که معمولاً کمتر انجام می شود، متخصص با شستشوی گوش با آب استریل و یا آبی که داخل آن مواد ضدعفونی ریخته شده است جرم ها را تخلیه می نماید. این روش در 10 تا 15 درصد از بیماران انجام می شود؛ یعنی زمانی که بیمار به خوبی از قطره گلیسیرین استفاده ننموده؛ بنابراین جرم به خوبی چرب نشده و سفت مانده است و امکان تخلیه با ساکشن وجود ندارد. در این شرایط پزشک مجبور به شستشوی گوش است. با این حساب، طرز استفاده صحیح از قطره اهمیت زیادی دارد.

آیا شستشوی گوش ضرر دارد؟

به گفته پزشکان متخصص گوش، حلق و بینی در حالت طبیعی و به صورت عادی گوش مقادیری چربی که در پوست و داخل کانال ترشح می شود که دچار گرفتگی نمی شود و به راحتی دفع می شود ولی شستشوی نابجا و غیر اصولی میزان این گرفتگی ها را بالا می برد که در صورت درمان نشدن ممکن است میزان شنوایی را کاهش دهد. همچنین هرچه میزان و دفعات این شستشوی گوش نابجا بیشتر شود میزان آسیب رساندن به گوش بیشتر می شود.

توصیه های مراقبتی

1. اگر زیاد شنا می کنید و آب زیاد به داخل گوشتان می رود برای پیشگیری از آلودگی گوش بهتر است پس از شنا و حمام از طریق باد گرم سشوار گوشتان را خشک کنید. برای این کار بهتر است لاله گوش را به سمت بالا و پایین بکشید تا کانال باز شود و به مدت دو دقیقه آن را خشک کنید.
2. اگر زمانی که از خواب بیدار می شوید متوجه شدید مایعی از گوشتان بالشتان را کثیف نموده بدانید که گوشتان دچار عفونت خارجی شده و ربطی به جرم آن ندارد. خروج هر گونه جرم مایع از گوش نشان دهنده عفونی شدن آن است و باید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
3. از دستکاری کردن گوش خودداری کنید و از گوش پاک کن برای تمیز کردن گوش استفاده نکنید زیرا احتیاجی به این کار وجود ندارد.
4. جرم گوش احتیاجی به تمیز کردن ندارد و وجود آن در گوش لازم است. در صورت غیرطبیعی شدن آن فقط پزشک حق دارد آن را تخلیه کند؛ بنابراین اگر خودسرانه آن را تمیز کنید، شرایط را بدتر نموده، تخلیه جرم توسط پزشک سخت تر می شود.
5. اگر سیگار می کشید با روش های مختلف مانند ترک سیگار با داروی یا گیاهی و یا ترک سیگار با آمادگی روانی آن را کنار بگذارید. افرادی که سیگار می کشند، بیشتر مستعد آلودگی های گوش و ازدیاد جرم گوش هستند.
6. از مصرف لوازم آرایش تقلبی خودداری کنید زیرا این محصولات حساسیت ایجاد می نمایند و موجب خارش و خشکی گوش و در نتیجه کاهش جرم گوش می شوند.
7. از قرار دریافت در معرض گرد و غبار خودداری کنید و اگر مجبور به قرار دریافت در چنین فضاهایی هستید، حتماً از پنبه بهره ببرید.
8. ریختن یک تا دو قطره محلول گلیسیرین ماهانه در گوش باعث می شود از انسداد جرم ها جلوگیری شود.
9. اگر گوش دچار انسداد شد، به هیچ وجه کوشش نکنید موم را با استفاده از چوب و گوش پاک کن بیرون بکشید زیرا باعث انسداد بیشتر و عفونت گوش می شود.
10. به هیچ وجه اقدام به شستشوی گوش نکنید، به خصوص اگر بیمار کودک است و همراه با گرفتگی گوش علائمی نظیر تب و گوش درد نیز دارد.
11. برای کاهش درد می توانید از قرص استامینوفن بهره ببرید.
12. پس از ریختن قطره گلیسیرین در گوش 20 دقیقه استراحت کنید تا قطره کاملاً جرم ها را چرب و آماده تخلیه کند و سپس به شستشوی گوش بپردازید.
13. از آنجا که انسداد گوش و فشار به آن می تواند منجر به پارگی پرده گوش نیز شود، این موضوع را سرسری نگیرید و هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.

منبع: setare.com