پتانسیل ابزارهای فناوری اطلاعات در کنترل کووید 19 - آوای وحش

به گزارش خبرنگاران، دسامبر 2019 بود که مواردی از یک ذات الریه عجیب با دلیل نامشخص در ووهان چین ظاهر شد و پس ازآن، این بیماری شدیداً مسری به سرعت تبدیل به یک اپیدمی تمام عیار جهانی شد. سازمان جهانی بهداشت که این بیماری را کووید 19 نام گذاری کرد، از زمان آغاز اپیدمی، راهکارهای مختلفی مانند جداسازی افراد مشکوک به این بیماری، نظارت دقیق بر تماس های بین افراد، جمع آوری داده های اپیدمیولوژیک و بالینی از بیماران و توسعه روش های تشخیصی و درمانی برای کنترل آن را با یاری متخصصان جهانی ارائه کرد. در این میان تحقیقات فراوانی در زمینه تسهیل و تسریع تشخیص بیماری، ایجاد واکسن و درمان های احتمالی و بعلاوه درک تأثیرات اجتماعی مالی این بیماری صورت گرفت.

به بیان متخصصان، مدیریت اپیدمی فراگیر کووید 19 می تواند با شناسایی سریع، اطلاع رسانی قوی و ارائه اطلاعات به موقع دقیق و شفاف در خصوص بیماری به مردم و سیاست گذاران، بهبود یابد. درواقع دسترسی به داده های اپیدمیولوژیکی و ژنومیک به موقع در خصوص بیماری های عفونی منجر به کنترل سریع تر و کارآمدتر شیوع جهانی و پیگیری بیماری می شود. اگرچه راهکار نهایی برای کنترل عفونت کوئید 19 چندوجهی است، اما یکی از حوزه های مهم که هنوز به طور کامل مورد کاوش قرار نگرفته است، کاربرد فناوری های اطلاعاتی موجود برای تسهیل در ارائه خدمات مربوط به این بیماری و در عین حال به حداقل رساندن خطر مواجهه مستقیم انسان با انسان است.

این موضوع، دستمایه گروهی از پژوهشگران کشور به منظور انجام یک مطالعه مروری قرار گرفته است. در این مطالعه، محققانی از دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه علوم پزشکی تبریز به آنالیز کاربرد ابزارهای فناوری اطلاعات در مدیریت بیماری عالم گیر کووید 19 پرداخته اند.

این تحقیق با شناسایی و استخراج داده از مقالات پژوهشی مرتبط که از پایگاه های اطلاعاتی معتبر جمع آوری شده بودند، انجام گرفته است.

بر اساس نتایج حاصل از این آنالیز ها، با توجه به قابلیت انتقال بسیار بالای عامل بیماری و اپیدمی کووید 19، کاربرد فناوری های حوزه سلامت از راه دور مانند تله مدیسین به منظور رعایت فاصله اجتماعی ملموس تر بوده است.

بعلاوه با توجه به مشابه بودن علائم کووید 19 با سایر بیماری های تنفسی، سعی زیادی در ایجاد سیستم های غربالگری و تشخیص سریع به یاری هوش مصنوعی شده است.

به گفته الهام مسرت، محقق گروه انفورماتیک پزشکی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس و دیگر همکارانش، مطالعات اجرا شده اثربخشی فناوری اطلاعات را در شناسایی سریع بیماران، خودقرنطینگی، یاری به تشخیص و بعلاوه پایش فرایند بیماری اثبات نموده اند.

آن ها می افزایند: به طور کلی می توان گفت کاربرد مدل ها، روینمودها و ابزارهای فناوری اطلاعات در مدیریت کووید 19 شامل موارد زیر هستند:

- شناسایی سریع افراد مشکوک به بیماری و تشخیص عفونت

- غربالگری و جداسازی سریع آن ها

- پایش و درمان بیماری

- آنالیز سابقه مسافرت ها و تماس های افراد

- پیشگیری موارد مرگ ومیر

- توسعه دارو و واکسن برای بیماری

- کاهش بار کاری ارائه دهندگان خدمات سلامت

- پیشگیری از بیماری.

بر اساس یافته های این تحقیق، استفاده فوری و موفقیت آمیز از ابزارهای فناوری اطلاعات برای مقابله با این چالش جهانی در سال 2020 و بعدازآن، باعث افزایش پذیرش دولت و مردم برای کاربرد چنین فناوری هایی در سایر حوزه های بهداشت و درمان ازجمله مدیریت بیماری های مزمن در آینده می شود.

درواقع بحران کرونا فرصت مناسبی برای معرفی فناوری های اطلاعات سلامت و درک اهمیت این فناوری ها در جهان فراهم آورده است که باید از آن در جهت ارتقای ابعاد مختلف حوزه سلامت به خوبی استفاده کرد.

این یافته ها به صورت یک مقاله علمی پژوهشی در فصل نامه تصویر سلامت متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تبریز منتشر شده اند.