تداوم عرضه سهام شرکت های دولتی در بورس تا انتها دولت دوازدهم - آوای وحش

به گزارش خبرگزاری خبرنگاران ، نگاه متفاوت دولت به بورس از ابتدای سال جاری، روزهای رویایی را برای این بازار به ارمغان آورد و توانست بازدهی معقولی را در چهار ماه نخست سال و در میان دیگر بازارها در اختیار سهامداران قرار دهد، دولت با سیاست ها و اقدام هایی که از همان ابتدا برای این بازار در پیش گرفت نشان داد که فقط به دنبال تامین اقتصادی از این بازار نبوده بلکه در صدد بوده است که بازار سرمایه را در جامعه، تعمیق داده و میزان آشنایی سرمایه گذاران با بورس را در میان مردم را بالا برده و مشارکت آنها برای سرمایه گذاری در این بازار را افزایش دهد.

نخستین اقدامی را که دولت در نخستین روزهای سال در دستور کار قرار داد و توانست حسن نیت خود را در زمینه حمایت از این بازار به سهامداران نشان دهد، آزادسازی شستا بود که بعد از سال ها تلاش و انتظار سرمایه گذاران برای عرضه این شرکت بزرگ در بورس، پایان عرضه 10 درصد از سهام این شرکت در بورس در 27 فروردین ماه انجام شد.

دولت در ادامه عرضه شستا در بورس، فعالیت های دیگری را در زمینه آزادسازی سهام عدالت و عرضه سهام دولتی از طریق صندوق های ETF در بورس در دستور کار قرار داد که امید بیشتری را برای رونق بورس در میان دیگر بازارها ایجاد کرد.

تامین اقتصادی 100 هزار میلیارد تومانی از بورس

به دنبال حمایت و رشد غافلگیرکننده شاخص بورس، رییس سازمان بورس بیان نمود: در چهار ماه نخست سال جاری، رقمی حدود 100 هزار میلیارد تومان تامین اقتصادی در بازار سرمایه انجام شد، در حالی که این عدد در مدت مشابه سال گذشته 30 هزار میلیارد تومان بود؛ بنابراین براساس آمار موجود تامین اقتصادی که سال جاری از طریق بازار سرمایه انجام شد با رشد بیش از سه برابری همراه بوده است.

در کنار اقدام هایی که برای بهبود شرایط بازار سرمایه انجام شد، برنامه هایی برای تسهیل فرآیند پذیرش عرضه اولیه در بازار در دستور کار قرار گرفت و آمار ارائه شده نشان دهنده پیروزیت دولت برای ورود آسان تر این شرکت ها به بورس بوده است، به طوری که در کل سال گذشته پنج هزار و 300 میلیارد تومان عرضه اولیه انجام شد، در حالی که در چهار ماه نخست سال جاری ارزش عرضه های اولیه از 13 هزار و 700 میلیارد تومان گذشت.

عرضه بیشتر سهام شرکت های بزرگ در بورس

دولت علاوه بر تامین اقتصادی و گسترده کردن حضور سهامداران به این بازار به دنبال حمایت از تولید و خروج تولیدکنندگان از شرایط بحرانی بود که به دنبال مطرح شدن چنین موضوعی، رییس جمهوری در اردیبهشت ماه و در یکی از جلسه های ستاد هماهنگی اقتصادی دولت خواستار عرضه بیشتر سهام شرکت ها و بنگاه های بزرگ در بورس شد.

رییس جمهوری در ماه های اخیر بارها و در جلسات متعدد تاکید بر افزایش عرضه های اولیه داشت و بیان نمود: همه دستگاه های دولتی طبق ضوابط و مقررات اعلام شده، موظف به عرضه سهام شرکت های خود در بورس هستند.

وی در صحبت های خود دستگاه های ذی ربط را موظف کرد طی یک برنامه زمانبندی شده، سهام دولتی را در بازار بورس واگذار کنند.

عرضه صندوق های ETF به بورس

عرضه سهام دولتی به بورس از طریق صندوق قابل معامله ETF از دیگر اقدام های مثبت در دولت تدبیر و امید است که توانست روزهای مثبتی را در بازار سهام با خود به ارمغان آورد، در قانون بودجه سال 99 کل کشور، واگذاری سهام شرکت های دولتی در قالب سه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در دستور کار قرار گرفت که این تصمیم به دلیل همکاری دولت، سازمان بورس و سازمان خصوصی سازی با پیروزیت همراه شد.

نخستین مرحله از پذیره نویسی صندوق قابل معامله دولتی (ETF) به نام صندوق واسطه گری اقتصادی یکم (دارا یکم) که شامل سهام بانک ملت، بانک تجارت، بانک صادرات و بیمه های البرز و اتکایی امین بود از اواسط اردیبهشت ماه شروع و تا پایان اردیبهشت ماه ادامه داشت، در پایان زمان پذیره نویسی اعلام شد که سه میلیون و 481 هزار نفر از سرمایه گذاران در پذیره نویسی این صندوق مشارکت کردند.

دومین مرحله از پذیره نویسی صندوق قابل معامله دولتی ETF که متعلق به سهام پالایشی (پالایش نفت تهران، پالایش نفت اصفهان، پالایش نفت تبریز و پالایش نفت بندرعباس) بود با نام صندوق پالایشی یکم (دارا دوم) در اوایل شهریور ماه انجام شد، تعداد مشارکت سرمایه گذاران در این پذیره نویسی بیش از سه میلیون و 528 هزار نفر و ارزش آن رقمی حدود 13 میلیارد و 240 میلیون تومان بود.

در ابتدا قرار بود سومین مرحله از پذیره نویسی این صندوق با سهام خودرویی و فلزی ها (سایپا، ایران خودرو، فولاد مبارکه اصفهان و ملی صنایع مس ایران) در اواخر پاییز انجام شود اما در چند روز گذشته تصمیم های جدیدی در این زمینه اتخاذ و اعلام شد که باقی مانده سهام بانکی ها در قالب دارا سوم به بازار عرضه خواهد شد که البته تا به امروز زمان تعیینی برای عرضه سهام خودرویی و فلزی از طریق صندوق ETF به بورس تعیین نشده است.

واگذاری باقیمانده سهام دولت در بانک های ملت، تجارت و صادرات در قالب صندوق (ETF)

در این زمینه حسن روحانی، رییس جمهوری در جلسه هیات دولت که در تاریخ 23 مهر برگزار گشت، بیان نمود: دولت با واگذاری باقیمانده سهام در بانک های ملت، تجارت و صادرات در قالب صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) دارا سوم موافقت کرد و بر این اساس، سقف سرمایه گذاری هر شخص حقیقی در صندوق یاد شده 50 میلیون ریال تعیین شد.

همچنین میزان تخفیف واگذاری سهام دولت در صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) واسطه گری اقتصادی - دارا سوم شامل باقیمانده سهام دولت در بانک های ملت، تجارت و صادرات ایران به میزان 20 درصد تعیین شد.

مبنای محاسبه قیمت برای اعمال تخفیف، قیمت متوسط سهام در 30 روز قبل از شروع پذیره نویسی خواهد بود و قیمت پس از اعمال تخفیف، نباید از 70 درصد قیمت پایانی روز معاملاتی قبل از شروع پذیره نویسی کمتر باشد.

واگذاری سهام شرکت های دولتی با هدف بستر سازی برای رشد اقتصادی

در ادامه صحبت های رییس جمهوری بر عرضه سهام دولتی در بورس، علی ربیعی، سخنگوی دولت واگذاری سهام شرکت های دولتی را از مهمترین اقدامات دولت برای رشد اقتصادی بیان نمود و گفت: عرضه سهام و واگذاری شرکت های دولتی، گام دیگری برای کوچک سازی دولت و بزرگ کردن حوزه عمومی و بخش های صنعتی خصوصی به عنوان یک استراتژی از سوی دولت دنبال می شود.

وی در میان سخنان خود از برنامه جامع دولت برای واگذاری ها خبر داد و گفت: دولت یک برنامه جامع و مفصل در زمینه واگذاری ها دارد، به طوری که در قالب سازمان های توسعه ای و شرکت های مادرتخصصی تا سقف 30 درصد پس از پذیرش در بازار سرمایه، واگذاری ها انجام خواهد شد.

ربیعی با بیان اینکه ایدرو و ایمیدرو از مهمترین سازمان های توسعه ای هستند که هر کدام با ارزش هایی که تعیین شده واگذار خواهند شد، گفت: تولید نیروی برق حرارتی، سازمان تهیه کالای آب و برق (ساتکاپ) و در نهایت در بخش تخصصی ها شرکت ملی پالایش پخش فرآورده های نفتی است که دولت بنا دارد در مراحل مختلف و با شیوه های مختلف آنها را به بخش خصوصی واگذار کند و با تامین اقتصادی آنها بتواند در دوران کرونا از سرمایه گذاری ها و ایجاد اشتغال های جدید و یا حتی اتمام پروژه های نیمه تمام حمایت کند.

الزام شرکت های دولتی به عرضه 25 درصد سهام

با توجه به اقبال عمومی مردم برای سرمایه گذاری در بورس و اوراق بهادار و ورود نقدینگی های سرگردان به سمت بورس، طرح الزام شرکت های دولتی به عرضه 25 درصد سهام در دولت به تصویب رسید که این مصوبه در تاریخ 29 تیر 99 با امضای اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شد.

با توجه به طرح های مربوط به عرضه سهام شرکت های دولتی در بورس و نیز تجربه پیروز عرضه بخشی از سهام شستا در بورس، رییس جمهوری دستگاه های دولتی را موظف کرد تا واگذاری سهام کارخانجات و دارایی های خود را تسریع کنند.

همچنین به دنبال تاکیدات اجرا شده از سوی رییس جمهوری، مجلس در نشست علنی روز یکشنبه ( 26 مردادماه) تصویب کرد تا شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران یا فرابورس که مالکیت بیش از 50 درصد آن ها در اختیار دولت واقع شده است موظف به عرضه سهام خود شوند.

فرایند نزولی شاخص بورس از اواسط مرداد ماه

با وجود حمایت های اجرا شده از سوی دولت و تاکیدهای اجرا شده برای عرضه سهام شرکت های دولتی در بازار سرمایه، معاملات بورس از اواسط مرداد ماه وارد مدار نزولی شد که عده ای این موضوع را ناشی از کاهش حمایت های دولت از این بازار می دانستند؛ این در حالیست که بیشتر کارشناسان اعلام کرده بودند بعد از رشدهای بی سابقه ای که بورس در چند ماه نخست سال تجربه کرد ایجاد چنین اصلاحی در بازار طبیعی است و نباید فرایند نزولی اخیر شاخص بورس را به دولت ربط داد.

روحانی در ادامه فرایند نزولی بازار و در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت که در 22 مهر برگزار گشت، واگذاری سهام دستگاه های دولتی را نشان از عزم پایدار دولت برای بهینه سازی فرایند خصوصی سازی در کشور برشمرد و اطمینان داد که برنامه عرضه سهام شرکت های دولتی در بازار سرمایه ادامه خواهد یافت.

وی اظهارداشت: برنامه عرضه سهام شرکت های دولتی در بازار سرمایه در راستای چابک سازی، اجرای سیاست های کلی اصل 44 و حمایت از بازار سرمایه به ویژه هدایت نقدینگی به سوی اشتغال مولد و در مجموع مردم محور کردن اقتصاد، شفاف سازی فعالیت های اقتصادی و زدودن فساد از بدنه اقتصاد انجام می گیرد.

رییس جمهوری در عین حال تاکید کرد که رونق، پویایی و فسادزدایی جدی از اقتصاد کشور و ایجاد فرصت برابر برای آحاد مردم از طریق تداوم عرضه سهام بنگاه های بزرگ و متوسط باید با یک طرح دقیق انجام گیرد که دولت چنین طرحی را تهیه کرده و با دقت و جدیت در حال اجرای آن است.

عرضه سهام شرکت های دولتی

رییس جمهوری چندی پیش در جلسه هیات دولت با گسترده شدن فرایند نزولی بازار و نگرانی سهامداران حاضر در بازار به حمایت دولت از بورس و عرضه سهام شرکت های دولتی به بورس تاکید کرد و گفت: دولت در راستای چابک سازی، اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی و حمایت از بازار سرمایه به ویژه هدایت نقدینگی به سوی اشتغال مولد، مردم محور کردن اقتصاد و شفاف سازی فعالیت های اقتصادی، عرضه سهام شرکت های دولتی در بازار سرمایه را به طور جدی در دستور کار قرار داده که بدون تردید تا پایان دولت دوازدهم ادامه خواهد یافت.

انجام حمایت ها از معاملات بورس از سوی دولت و تاکید بر عرضه سهام شرکت های دولتی که اکنون بازار در شرایط اصلاحی واقع شده است، نقطه امیدی را در بازار و بین سهامداران ایجاد کرده است. البته تاکید بر عرضه سهام شرکت های دولتی در بورس در شرایط فعلی بازار با نقطه نظرهای متفاوتی از سوی فعالان بازار همراه شده است.

به گزارش ایرنا ، به نظر کارشناسان بازار سرمایه، ادامه عرضه سهام شرکت های دولتی در بورس باید پس از پایان فرایند نزولی و اصلاح شاخص بورس انجام شود، تا دستاوردهای بهتری را عاید نظام اقتصادی کشور کند.

->