راز تحرکات آمریکا در سوریه، بهره برداری از موضع ضعف ترکیه در ادلب - آوای وحش

درهمین راستا، کی بیلی هاچیسون سفیر آمریکا در ناتو اخیراً مطالبی را مطرح نموده است که بی ارتباط با تحرکات واشنگتن در سوریه و به ویژه ادلب، نیست. وی اعلام نموده که آمریکا آماده است تا بسته یاریی را به ترکیه در ارتباط با تحولات شمال غرب سوریه در ادلب ارائه دهد. با این حال، این مقام آمریکای ارائه بسته یاریی واشنگتن به ترکیه در مورد ادلب را مشروط عنوان نموده است. هاچیسون گفته است که این یاری در صورت انصراف ترکیه از خریداری سامانه اس 400 روسیه ارائه خواهد شد.

درهمین حال، سفیر آمریکا در ناتو نسبت به عدم استقرار و راه اندازی اس 400 از سوی ترکیه اظهار امیدواری نموده است، زیرا به گفته این مقام آمریکایی سامانه موشکی اس 400 مانع یاری به ترکیه در سوریه خواهد شد. با این حال این مقام آمریکایی جزئیات بیشتری در ارتباط با این بسته پیشنهادی را ارائه نداده، اما مدعی شده که هدف آمریکا حفاظت از جان غیرنظامیان در ادلب سوریه است.

واقعیت آن است که توافق اسفندماه میان ترکیه و روسیه در مورد تحولات ادلب سوریه به هیچ وجه به مذاق آمریکایی ها خوش نیامده است و علیرغم گذشت قریب به یک ماه از توافق مذکور، آمریکایی ها همچنان نتوانستند که آن را برای خود هضم نمایند. بنابراین، مقامات ایالات متحده آمریکا تمام کوشش خود را به کار گرفته اند تا تحولات ادلب را به نفع خود رقم بزنند؛ کما اینکه مقامات ارشد این کشور بارها و در مناسبت های مختلف تأکید نموده اند که واشنگتن، صحنه سوریه را به مسکو واگذار نخواهد کرد.

در شرایط کنونی، مقامات آمریکایی به خوبی دریافته اند که ترکیه در سوریه و به ویژه ادلب در موقعیت ضعف قرار گرفته است و از همین روی، برهه کنونی را بهترین فرصت برای خود جهت تحقق خواسته ها، اهداف و منافع شان در ادلب سوریه قلمداد می نمایند، چراکه معتقدند ترکیه به دلیل متحمل شدن شکست های سنگین در ادلب چاره ای جز همکاری با واشنگتن ندارد. درست به همین دلیل است که آمریکایی ها پیشنهاد ارائه بسته یاریی را به آنکارا ارائه نموده اند تا این رهگذر به زعم خود شاید موضع برتر را در ادلب داشته باشند.

از سوی دیگر، واشنگتن کوشش می نماید تا از ضعف کنونی ترکیه در ادلب بهره برداریِ دیگری را نیز داشته باشد. در واقع، آمریکایی ها با پیشنهاد اخیر خود به ترکیه در مورد سوریه به نوعی در صدد هستند تا از موقعیت ضعف آنکارا در ادلب به عنوان اهرم فشاری برای وادار کردن آن جهت انصراف از دریافت سامانه اس 400 از روسیه بهره برداری نمایند. آمریکا پیشتر نیز بارها اعلام نموده بود که دریافت سامانه اس 400 از روسیه توسط ترکیه پیامدهای وخیمی برای آنکارا به دنبال خواهد داشت. اکنون با شرایط جدید ادلب و موقعیت ضعف آنکارا، واشنگتن به جای تهدید، پای معامله را وسط کشیده است تا به هدف خود دست پیدا کند.

علاوه بر آنچه که گفته شد، واشنگتن در کنار کوشش برای اعمال فشار بر ترکیه، اهتمام ویژه ای به ادلب و موفقیت های اخیر نیروهای مقاومت سوری در آن دارد و به هر نحوی کوشش می نماید تا ضمن ایجاد کانالی برای نفوذ خود در مناطق استراتژیک، موفقیت ها و دستاوردهای مذکور را تحت الشعاع قرار دهد؛ به ویژه اینکه مقامات آمریکایی توافق اخیر روسیه و ترکیه را تا حدود زیادی تأمین نماینده منافع مسکو و دمشق قلمداد می نمایند.

درهمین ارتباط، پیشتر عبدالباری عطوان تحلیلگر معروف دنیا عرب درباره توافق مذکور نوشته بود: توافق اردوغان و پوتین در وهله اول به مفهوم حفظ اوضاع کنونی و باقی ماندن ارتش سوریه در همه مناطقِ پس گرفته شده به مساحت 600 کیلومترمربع از جمله شهر راهبردی سراقب، است. این تحلیلگر دنیا عرب همچنین تأکید نموده است: درخواست پیشین اردوغان برای خروج نیروهای سوری از مناطق بازپس گرفته شده در توافق با مسکو مغفول واقع شده است.

از همین روی، پر واضح است که آمریکایی ها سیطره نیروهای مقاومت سوری بر بخش های وسیعی از ادلب را در راستای منافع خود نمی دانند و بنابراین بدیهی است که تمام کوشششان را برای اعمال نفوذ در مناطقِ تحت تسلط مقاومت به کار گیرند. لذا یکی از مهمترین عوامل تحرکات آمریکایی ها در سوریه و به ویژه در ادلب، مقابله با نیروهای مقاومت سوری است.

اکنون نیز آمریکایی ها به دنبال آن هستند تا نیروهای دموکراتیک کُرد سوری در حسکه و مناطق کُردنشین را مجدداً تقویت نمایند تا از این رهگذر بتوانند از کُردها به عنوان نیروهای بازدارنده در برابر مقاومت، بهره برداری نمایند. مخالفت صریح آمریکایی ها با توافق اخیر بر سَر ادلب نیز در همین چارچوب قابل تعریف و تبیین است. در واقع، آن ها توافق مذکور را به نفع نیروهای مقاومت می دانند و در صدد مقابله و رویارویی با آن برآمده اند.

افزون بر این، نگرانی آمریکایی ها از اوضاع سوریه تنها به تحولات ادلب محدود و محصور نمی گردد، زیرا آنها نسبت به تحولات آینده شرق فرات نیز بسیار هراسان هستند. مقامات ایالات متحده آمریکا به خوبی می دانند که نیروهای مقاومت سوری پس از آزادسازی کامل ادلب به سراغ شرق فرات خواهند رفت تا کار اشغالگران و همچنین تروریست های تحت الحمایه ترکیه در آن منطقه را نیز یکسره نمایند و این همان مسأله ای است که واشنگتن از آن به شدت می ترسد.

عامل اصلی این نگرانی آمریکایی ها این است که پس از موفقیت کامل مقاومت در ادلب، احتمال اینکه جلوی غارت نفت سوریه در شرق فرات توسط واشنگتن گرفته گردد بسیار بالاست. چندی پیش بود که ژنرال سرگئی رودسکوی رئیس اداره کل عملیات وابسته به ستاد کل نیروهای مسلح روسیه در سخنانی گفت: نفت سوریه از میادین کوناکو، العمر و تاناک واقع در کرانه شرقی رود فرات توسط آمریکا استخراج و به فروش می رسد و یک طرح مجرمانه برای انتقال نفت سوریه به وسیله مرزها وجود دارد و همه این کارها در چارچوب غارت ثروت ملی سوریه صورت می گیرد.

بر اساس آنچه که گفته شد، عامل اصلی تحرکات کنونی آمریکا در سوریه را می توان در عواملی نظیر ضعف و ناکارآمدی ترکیه در ادلب، تسلط نیروهای مقاومت بر بخش های وسیعی از مناطق استراتژیک در این استان و همچنین نگرانی از شروع قریب الوقوع عملیات آزادسازی شرق فرات و به تبع آن توقف غارت نفت این منطقه، جستجو کرد.